Dellewal in beweging

Onderliggend 'Dossier Dellewal 2013-2019’ is onderdeel van de SOS-reactie op het Voorontwerp-Bestemmingsplan Dellewal. Het gaat om stukken over Dellewal vanaf oktober 2013 die in het SOS-blad De Miedbringer hebben gestaan. Plus nog enkele andere stukken. Deze zijn in de tijd achter elkaar gezet en dan ontstaat er een samenvattend beeld, met vraagtekens en manipulaties.

Omdat de Miedbringers nooit in een formele 'procedure' bij de gemeenteraad of het college zijn ingebracht, hebben de stukken ook geen formele 'status'. Dat betekent dat deze stukken met overwegingen terzijde zijn gelegd. Dit Dossier 2013-2019 wordt bij de SOS-Reactie en de SOS-Zienswijze gevoegd en krijgt daarmee alsnog een formele status. Daar moet de gemeente (raad, college) dan antwoorden op geven.
Is de gemeente gezien haar dubbele petten (financieel belang versus ruimtelijk belang) eigenlijk wel geschikt om over dit bestemmingsplan te oordelen? Zie het Dossier.

Dossier Dellewal:       Producties SOS periode 2013 – 2019

O Schylge, O Dellewal !                                  (Persbericht S.O.S. 7-10-2013)

Stichting Ons Schellingerland is in 1962 opgericht om op Terschelling verdere grootschalige appartementen- en hotelbouw te voorkomen. Dat speelt nog steeds. SOS richt zich op behoud en ontwikkeling van ‘het eilander eigene’ in brede zin. Het unieke aanzicht en uitzicht op de baai Dellewal en de haven van West-Terschelling valt daaronder. Zij is daarom fel tegen de recent uitgelekte plannen voor uitbreiding van Hotel Schylge. Genoeg is genoeg. Als eilander gemeenschap moeten we voor geheel Dellewal (inclusief ‘Victoria’) zoeken naar een invulling die recht doet aan de historische, landschappelijke, natuurlijke en emotionele waarden van dit publieke Terschellinger Erfgoed. Deze parel. De gemeente behoeft daarbij kennelijk steun. De besluitvorming moet richting burger transparanter. SOS steunt initiatieven voor een publieksactie en planvorming gericht op ‘natuur’, indachtig het Terschellinger volkslied “O Schylge” (...).

Bij de oprichting van SOS in 1962 is al geschreven in ‘Een ernstig woord tot vrije mensen’:
“Terschellingers,
Hierbij komen wij uw aandacht vragen voor een ernstige zaak. In de eerste plaats willen wij vaststellen, dat de geldontwaarding langzaam, maar zeker voorschrijdt, hetgeen erop wijst, dat onze welvaart ongefundeerd is. Het gevolg zal zijn, dat om de situatie te redden, steeds meer concentratie op elk gebied zal optreden. Dit door de omstandigheden opgedrongen lapmiddel, zal geen baat geven. In de tweede plaats willen we in dit verband wijzen op een dreigende massificatie van het vreemdelingenbezoek op ons eiland. Het bevorderen daarvan zal voor de eilanders een uitwerking hebben, die geheel tegengesteld is aan die welke ze beoogden. Immers, ons enorm achterland met zijn mensenarsenaal van miljoenen zal voor speculanten en kapitaalconcentraties aanleiding zijn hier hun slag te slaan, zodat een ontwikkeling mag worden verwacht, die een vrije bevolking voert naar een levenslang knechtschap.
Dezelfde ontwikkeling maakt, dat onze natuurschatten via grootscheepse beleggingen overgeheveld zullen worden naar de bankrekeningen van deze speculanten, terwijl de eigen eilanders de borden mogen wassen in de mensenpakhuizen der groot-industrie. Het tweede resultaat is, dat de neringdoenden straks hun plaats mogen afstaan aan de grootwinkel-concerns. Bovendien kunnen we dan hier de vergiftiging en vervuiling van lucht, water en bodem tegemoet zien, zoals in en om de steden reeds het geval is.

Terschellingers, moeten wij dat alles maar gelaten accepteren? Moeten wij onze vrijheid, ons natuurschoon en ons eiland voor een bord linzenmoes overleveren en verkwanselen aan de grote slokop, die in haar eigen industriegebieden ook reeds bezig is een onvoorstelbare uitputting teweeg te brengen aan de elementen der natuur? Word toch wakker en verdedig U!

Overdreven, zegt U? Vergis u niet. Zie naar de Duitse Waddeneilanden, waar de natuur tot steenmassa is verstard. Zie naar de Franse en Italiaanse kusten, waar de eigen bevolking is vervallen tot fooienjagerij en erger. Bedenk, dat er thans reeds voor Terschelling plannen bestaan tot het bouwen van zomerhuizen in bouwlagen. Dit om ruimte te besparen.
Jawel, totdat er massa’s van deze steenklompen worden neergegooid, dan is met de ruimte ook de hoogte bedorven. En worden er thans niet reeds grote percelen grond te koop gevraagd?
Mede-eilanders, laat u niet misleiden door de schijn en schone woorden.We leven thans in wankele en dus gevaarlijke tijden, waarin vele waarden nog onherstelbaar kunnen worden vernield. In onze gemeentebepalingen zijn heel wat mazen te vinden, die door pressie, vriendenpolitiek, geldmacht, de fictie van de ‘noodzaak’ en dergelijke middelen gemakkelijk te vergroten zijn. Het gevaar vertoont zich hier levensgroot, want als de gerechtigheid tot willekeur wordt, dan is het hek van de dam.
Gelukkig weten wij ons in ons streven moreel gesteund door een uitspraak van onze burgemeester Okkinga, die in 1955 in het herdenkingsnummer van de ‘Toer’ (Terschellinger Club) schreef: “Het stemt tot vreugde, dat de Terschellingers ‘om Utens’, gedreven door het aloude Schellinger leidmotief ‘Dir bin wi for’, gans onbaatzuchtig en met opoffering van tijd en geld zich bezinnen op, en trachten te bewaren, de oude waarden van de eilandgemeenschap, welke de geslachten voor ons hebben overgeleverd en doorgegeven. Het zou een goed ding zijn, indien ook de Schellingers ‘thuus’ deze woorden ter harte zouden willen nemen”. (Ingekort).
Aldus Cees Doeksen uit Hoorn, 57 jaar geleden; met een glimlach van herkenning nog actueel.

Schylge-gedachten van SOS       : Bericht aan de gemeenteraad 21-10-2013

‘Alles van waarde is weerloos’

De boekhoudkundige slimheid rond Dancing Dellewal/Hotel Schylge om de boekhoudkundige slimheid van de gemeente tegenover de provincie en haar accountant te verdoezelen, zal het bestuurlijke imago van de gemeente niet vergroten. Het gaat hier om de overdracht van 9.000 m2 grond inclusief drie woningen, inclusief de bestemming hotel op 2.000 m2 inclusief horecavergunning, voor het bedrag dat de gemeente voor aankoop van Dancing Dellewal ‘in de boeken’ heeft staan waarvoor zij zich op korte termijn bij de provincie moet verantwoorden. Dit lijkt op ‘paniek in de tent’.  
Tegen het besluit van het college (ongeacht het groen licht van de raad) om de heer Westers van hotel Schylge ‘om niet’ 7.000 m2 grond te schenken in ruil voor de koop van 2.000 m2 hotelbestemming tegen 2 miljoen euro (+/-) zal ongetwijfeld beroep bij de bestuursrechter worden aangetekend op grond van de Algemene Wet Bestuursrecht (Awb). De motieven en de indieners zullen duidelijk zijn;
Ook de procedure voor het bestemmingsplan staat nog open. Ook daartegen zal ongetwijfeld beroep bij de Raad van State worden aangetekend. De gemeente Terschelling is daar inmiddels ‘berucht’ om haar kwaliteiten. Ook hier zijn de motieven en indieners duidelijk. Procedureel is het een merkwaardige constructie om eerst de gronden te verkopen (zonder publieke discussie) en pas daarna de bestemmingsplan-procedure te starten (met publieke discussie). Dat vraagt om moeilijkheden;
Dit geheel (ad 3 en 4) is niet voor 14 november 2013 geregeld ten behoeve van de Begroting 2014. De boekwaarde van de gronden blijven als ‘fake-bedrag’ staan en de provincie wordt weer voor een jaar om Dellewal geleid. Wordt vervolgd rond begrotingsritueel 2015.
Met andere woorden: de gemeentelijke organisatie denkt met een spel ‘zakdoekje leggen niemand zeggen’ haar zaakjes te redden. In de tussentijd heeft de heer Westers (bijna) een contract op zak voor 9.000 m2 tegen 2 mln euro. Voor welk bedrag staan die ‘overige gronden’ bij de gemeente ingeboekt? Gaat het hier alleen om boekhouden door de gemeente, of om ruimtelijke ordening en openbaar bestuur ten behoeve van de eilander gemeenschap?
De indruk is dat de heer Westers alleen de waarde van het bouwvlak koopt en de rest er gratis bij krijgt. Ongetwijfeld met (geheime) ontbindingsclausules en schadeclaims mocht de gemeente – in deze handelend als private entiteit – als verkopende partij in gebreke blijven. De gemeente riskeert dan een fikse claim van een zakenman als Westers. Die lacht zich zo-wie-zo krom om de ‘handelsgeest’ van de gemeente, in haar angst voor artikel 12-status. Is er wat te verbergen?
Als 36 verkoop-appartementen op een AAA-lokatie per appartement (stel) 100.000 euro aan ‘grondwaarde’ wordt verrekend (voor die lokatie een luttel bedrag van ca. 1400 euro per m2) met kopers-aan-de-wal, dan levert de heer Westers dat 3,6 mln euro op tegenover zijn aankoop tegen 2 mln euro voor 9.000 m2. Op de restgrond komen zaaltjes èn wellness waar Terschelling niet op zit te wachten. Dus geen collectieve toegevoegde waarde voor BV Terschelling. Welke indruk wil de gemeente in het openbaar (bestuur) met deze handelsgeest bewerkstelligen?
Met andere woorden: het bedrag dat voor de lieve vrede, om de Begroting 2014 weer voor een jaar te rekken, levert de gemeente niet alleen niets op, maar lijkt nog extra te kosten en imago-verlies: het ‘kantelpunt’ voorbij. Is dit risico ingeboekt in de Begroting 2014 inclusief extra kosten voor juridische procedures en interne mankracht? Wat krijgt Terschelling daarvoor terug? Iets wat niemand wil. Is de gemeente er wel voor de burger?
De Schylge-gronden zijn voor 7.000 m2 (bestemming) natuur. Mogelijk is daarvoor natuurcompensatie nodig (ingeboekt door de gemeente?), hoewel het terrein buiten de EHS valt. Natuurcompensatie zou vanuit de gemeente een voorwaarde kunnen zijn.
Van belang is, dat het Bestemmingsplan-West is getoetst op de effecten voor de instand-houdingsdoelen van de Natura2000-gebieden. Het Bestemmingsplangebied valt weliswaar buiten Natura2000-gebied, maar toch moet worden geanalyseerd of hetgeen het bestemmingsplan mogelijk maakt binnen Natura2000-gebied ‘significant negatieve effecten’ teweeg kan brengen. Het gaat dan om “externe werking”. Daarbij is een cumulatietoets verplicht waarin de effecten van de mogelijkheden binnen het bestemmingsplan gezamenlijk wordt onderzocht. Om deze toets mogelijk te maken heeft de gemeente een opdracht gegeven aan Bureau Oranjewoud om de ontwikkeling van het aantal bewoners en het aantal recreanten in West op basis van het bestemmingsplan voor de komende jaren te analyseren. Daarin is geconcludeerd dat het aantal inwoners van West eerder zal afnemen dan toenemen (nieuwbouw leidt tot gezinsverdunning) en het aantal recreanten slechts iets zal toenemen. Als gevolg daarvan wordt in de cumulatietoets geconcludeerd dat er geen significant negatieve effecten voor de instandhoudingsdoelen zullen ontstaan.
Nu is er op West sprake van een aantal plannen die in de toetsing van het bestemmingsplan niet zijn meegenomen. En dat zijn plannen met een aanzienlijk demografisch effect: a. een Campus met nieuwbouwwijk Bermuda III, b. een groot Dellewal, c. plannen voor het B&Y-terrein, d. appartementen in de schuur van Van Leunen. De laatste twee terreinen liggen buiten het bestemmingsplangebied van West. Indien al deze projecten worden gerealiseerd klopt de analyse van Bureau Oranjewoud over de demografische ontwikkelingen van West niet meer, en kan deze niet meer dienen als basis voor een cumulatietoets.
De conclusie is, dat met al deze plannen ergens in de nabije toekomst een nieuwe cumulatietoets zal moeten worden uitgevoerd. De gemeente is bij de RvS al eerder onderuit gegaan door het ontbreken van een dergelijke toets betreffende het Bestemmingsplan Buitengebied. Hier dreigt iets vergelijkbaars te ontstaan.
Verder is te rekenen met de Derde Nota PKB-Waddenzee. De PKB is rijksbeleid over de bescherming van de Waddenzee. Daarin is ook beleid opgenomen betreffende bouwen langs de randen van het PKB-gebied. De Plaat maakt deel uit van het PKB-gebied. Zeker is dat Dellewal daarom valt binnen “de randen van het PKB-gebied”. De PKB stelt dat bouwen langs de randen van PKB-gebied niet is toegestaan. De PKB hecht grote waarde aan het onbebouwd zijn en blijven van de randen van het PKB-gebied, dit om het open karakter van de Waddenzee te beschermen. Er kunnen wel uitzonderingen op worden gemaakt, maar dan moet er sprake zijn van enige maatschappelijke urgentie (is wat anders dan de gemeentelijke financiën of de portemonnee van de heer Westers). En er moet sprake zijn van een goede landschappelijke inpassing. Het Dellewalplan van de heer Westers voldoet hier niet aan. Dus kunnen de uitzonderingsregels die bouwen mogelijk maakt hier niet gelden. Het Dellewal-plan verknoeit een van de belangrijkste landschappen van het Waddengebied, en dit is strijdig met de uitganspunten van de PKB. Kortom: de Derde Nota Waddenzee, rijksbeleid, staat het Dellewal-plan niet toe, en dat is goed met argumenten hard te maken, ook bij de RvS.
De PKB zal mogelijk wel bouw toestaan binnen het bouwvlak van het oude Dancing Dellewal, daar het hier een bestaand (nog steeds bestemd) bouwvlak betreft. Bouwen buiten het bouwvlak zal binnen de PKB moeten worden afgewezen.
Het Provinciaal Streekplan van Fryslân conformeert zich aan de PKB en streeft een overeenkomstig beleid na.
Het argument dat de gemeenteraad van Terschelling 10 jaar geleden hanteerde om Dancing Dellewal aan te kopen was: “We willen de regie in handen hebben”. Dit om mannen als de heer Westers buiten de deur te houden. Nu na 10 jaar Dellewal wordt ‘weggegeven’ aan diezelfde heer Westers is de vraag te stellen waaruit die regie nu eigenlijk heeft bestaan. In ieder geval wordt aangetoond dat B&W (en raad) door de jaren heen erg veel moeite heeft gehad met dat ‘regie-voeren’. Na 10 jaar staan ze feitelijk met lege handen. Dit omdat de provincie aan de deur klopt met de vraag: “Wilt u een artikel-12 gemeente worden?”
Steeds is toegezegd dat nieuwe plannen voor Dellewal beperkt zouden blijven tot het bestaande bouwvlak en de grenzen niet zouden worden overschreden. Ook bij de toetsing van het Bestemmingsplan West, zie onder punt 9, is dit als uitgangspunt gehonoreerd. De gemeente breekt dus nu met een 10 jaar lang volgehouden toezegging/beleid: beleidscontinuïteit?
Wat gebeurt er als de gronden van Dancing Dellewal voor (zeg 1 mln euro) worden afgeboekt en voor (zeg 1 mln euro) via de WOZ-verhoging en/of private participatie wordt gedekt voor 2014? Vergaat Terschelling dan? Zijn er dan geen reserves meer voor onverwachte uitgaven? Onzin, de reserve zit vast in de grond, is dus niet volatiel. Dus wat is de waarde van reserves als deze niet ingezet kunnen worden. Alleen van boekhoudkundige waarde, een boekhoudkundige slimheid (zie onder 1)?
De provincie Noord-Holland heeft zijn reserves in IJsland “weg”-gezet. Ook afgeboekt, maar Noord-Holland bestaat nog steeds. Op speculaties wordt namelijk geen garantie gegeven. Ook bij burgers niet. Die moeten soms ook beleggingen afboeken, idem pensioenfondsen en banken. In geval van nood komt er altijd wel ergens geld vandaan. En de gemeente heeft nog meer onroerend goed in bezit (‘in de boeken’), dat niet langer gerekend kan worden tot de gemeentelijke kerntaak.
Wat is er tegen een artikel-12 status? Is Terschelling daar dan slecht mee af? Een keer ‘schoon schip’ van de ‘handeltjes’ en ‘verborgen vermogens’ kan geen kwaad. Vroeg of laat komt dat toch boven water.
Ruiling van de (nieuwe) Campusgronden met 9.000 m2 Schylge-gronden over en weer over de Van Heusdenweg via SBB was ook een optie geweest. Dan had de gemeente de geruilde Campus-gronden tegen tarief X (boekwaarde) bij De Veste in kunnen brengen. Nu wordt de gemeenschap Terschelling opgezadeld met drie keer betalen: 1. Dancing Dellewal, 2. Campusgronden en 3. Victoria-gronden. Komt daar nog wat van terug?
Het zou goed zijn als een externe accountant daar naar kijkt.
Degelijk openbaar bestuur op Terschelling vraagt om het opstellen van alternatieve trajecten mét consequenties en om een weldoordachte besluitvorming. Niet om haastwerk onder veronderstelde externe tijdsdruk. Rijk en provincie hebben ook hun beperkingen.
Het project Dellewal is slechts één van de zaken die speelt in het oostelijk havengebied. Andere zaken gaan in de komende jaren in dit landschappelijk waardevolle gebied een rol spelen. Te denken valt dan aan plannen met de overbodig geworden Campus-gebouwen (‘Victoria’) en de mogelijke uitbreiding van de jachthaven. SOS is van mening dat voor de inrichting van het oostelijke havengebied, inclusief de bouwlocatie Dellewal, het dringend noodzakelijk is te komen tot een samenhangende visie op dit hele gebied. Te denken valt dan aan een vorm van gebiedsontwikkeling in samenspraak met diverse geledingen van de eilander samenleving, zoals recent ook voor de Grië is opgesteld.

‘Waar visie ontbreekt, regeert de boekhouder’

SOS is in 1962 opgericht met als doel het behouden en het verbeteren van (o.a.) de karakteristieke natuurlijke, landschappelijke en cultuurhistorische waarden van Terschelling (het ‘eilander eigene’) ondermeer naar beeldkwaliteit, plaats, schaal, vorm en materiaalgebruik.

SOS contact- en informatieblad ‘De Miedbringer’:  rubriek Actuele Onderwerpen

In deze vaste rubriek nemen wij u weer mee langs allerlei ontwikkelingen op het eiland. Het zijn soms ‘taaie’ onderwerpen, want ze zijn vaak complex en bestuurlijk of juridisch van aard. Toch vinden wij dat wij de donateurs daar in moeten betrekken, als vorm van verantwoording over wat het SOS-bestuur doet, namens haar bijna 450 donateurs. Deze informatie is exclusief voor lezers van De Miedbringer, omdat de gemeente of de kranten er meestal niet over communiceren.

Miedbringer 2013 – 3 :   Actuele Onderwerpen

Schylge - Victoria - Dellewal
En plotseling verscheen het onderwerp Uitbreiding hotel Schylge op de politieke agenda, en wel in de vorm van de voorgenomen verkoop van de gemeentegronden tegen een luttel bedrag aan de hotelketen Westcord (Vlieland, Terschelling, Ameland, ss Rotterdam). Hoewel de gemeenteraad van die uitbreiding vertrouwelijk al schetsen had gezien, kwam voor de gemiddelde burger dit voorstel toch als donderslag bij heldere hemel. Bovendien was het merendeel van de ‘deal’ verpakt in vertrouwelijke stukken, niet openbaar. SOS is van mening dat je zo niet met je burgers om moet gaan. Het verkoopbesluit was dan ook zeker gesneuveld bij de bestuursrechter wegens ‘onzorgvuldig bestuur’. En dan was er ook nog het bestemmingsplan-traject te doorlopen, met een hoog afbreukrisico voor gemeente en hoteleigenaar Westers: “Genoeg is genoeg” volgens SOS. De gemeenteraad heeft om ‘vijf voor twaalf’ besloten het onderwerp van de raadsagenda af te halen en tijd te nemen voor alternatieve invullingen voor haar gronden aan de Dellewal. Dat was een wijs besluit. Om haar begrotingsgat te dichten denkt zij nu aan appartementenbouw op de plaats van de voormalige dancing Dellewal, met 7 meter hoog en 80 m lang ook te groot. Dit biedt echter enige tijdruimte om alternatieven te ontwikkelen.
Achter de horizon duikt ook het wel of niet ontwikkelen van de huidige Campus (voorheen hotel Victoria) op. Daar hangt voor de gemeente ook een prijskaartje aan, nadat de nieuwe Campus in gebruik is genomen. Inmiddels staan – volgens zeggen -  al  projectontwikkelaars klaar om deze lokatie te voorzien van ongetwijfeld grote appartementencomplexen. Dat ziet SOS niet zitten. Tenslotte is SOS in 1962 mede opgericht wegens de bouw van hotel ‘Victoria’ op Dellewal.
Elders in deze Miedbringer leest u over het alternatief en initiatief van de ‘Dames van Dellewal’ om baai Dellewal terug te geven aan de natuur. Wordt vervolgd.

Miedbringer 2014 – 1 :   Actuele Onderwerpen

Dellewal
Hoewel SOS niet rechtstreeks betrokken is bij de initiatieven van de Stichting Natuurherstel Baai Dellewal, volgt zij die ontwikkelingen wel met grote belangstelling. Het SOS-bestuur is verheugd dat vele eilanders en eilandliefhebbers hebben gereageerd op de actie van de Dames van Dellewal om uitbreiding van hotel Schylge tegen te gaan. En dat niet alleen, maar ook het initiatief hebben genomen om voor de gehele baai – van Betonningsterrein tot het Lichtje – een visie te ontwikkelen. Dat is iets waar de gemeente niet aan toe komt. Dus een vorm van 'participatie-samenleving’. De vraag is hoe de nieuw gekozen gemeenteraad nu met de nieuwe verhoudingen op het eiland omgaat, want op meer terreinen zal de gemeente ervaren dat de eilander samenleving verder wil en moet. 

Miedbringer 2014 – 2 :   Acuele Onderwerpen

Baai Dellewal
De Stichting Natuurherstel Baai Dellewal heeft van de drie coalitiepartijen in de nieuwe gemeenteraad groen licht gekregen om voor 1 januari 2015 €2,3 mln. op tafel te leggen om de lokatie van de voormalige dancing Dellewal van de gemeente te mogen kopen. Hotel-uitbouw naast hotel Schylge heeft de gemeenteraad inmiddels uitgesloten. Het alternatief dat de gemeenteraad voor die plek denkt te hebben is de realisatie van woningen, 80 meter breed en 7 meter hoog, daarmee alsnog het uitzicht vanaf en op Dellewal (de Berg) aantastend. Dit vereist op zijn minst wijziging van het bestemmingsplan met gegarandeerd bezwaarschriften van SOS en de buren: dit is geen goede ruimtelijke ordening en dus weinig realistisch. De bebouwing van de baai zou bij hotel Schylge eindigen is altijd door de gemeente gesteld.

Probleem is dat buurman Westcord-hotels (hotel Schylge) beslag heeft gelegd op de grond van de dancing en op het aangrenzende duingebied dat Stichting Baai Dellewal via crowdfunding en fondsenwerving, bij ondermeer het Waddenfonds, ook wil verwerven en voor de toekomst veilig stellen voor belevingsnatuur. Kan je bij die beslaglegging en de gevoerde financiële ordening als gemeenteraad die vraag of eis van 1 januari 2015 nog wel blijven stellen, en voor dát bedrag? En heeft de gemeenteraad verder een visie op de baai: what-if?
De stichting Baai Dellewal gaat intussen door met flyeren bij de boot, met spandoeken plaatsen en herplaatsen, met visie-ontwikkeling voor de gehele baai, met vierkante-meters ‘verkopen’ en met gesprekken met overheden, waaronder het nieuwe college van B&W. De eerste geluiden over de mogelijkheden van het Waddenfonds zijn volgens berichten in de krant niet afwijzend. Dus het gewenste bedrag lijkt niet onhaalbaar.
Met een college en raad die hoog inzetten op burgerparticipatie moet het dus goedkomen met dit innovatieve, ambitieuze en breed gedragen burgerinitiatief. Echte belemmeringen voor de gebiedsvisie van Baai Dellewal (zie www.baaidellewal.nl) zijn er niet, ook niet van planologische aard.

Als de nieuwe campus gereed is en het oude Victoria rijp voor sloop, dan kan ook dit gebied weer teruggegeven worden aan de natuur. De unieke baai van Terschelling wordt er nog mooier van. Het doel van de Dames van Dellewal is om een Natuurboulevard te maken van Betonningsterrein tot het Lichtje, waarmee ingespeeld wordt op de beleving van het Wereld-Waddenerfgoed (ook bij nacht), op landschaps- en natuurherstel, natuurontwikkeling zoals zoet-zoutovergangen en kwelderoevers, en Sense of Place. Het kan als buiten-event aansluiten bij het Ervarium in de Tonnenloods waarover in de Miedbringer van april 2014 is geschreven: De Reis van Brandaan.

Miedbringer 2014 – 3:   Actuele Onderwerpen

Baai Dellewal
De Stichting Natuurherstel Baai Dellewal strijdt rustig verder om via verkoop van vierkante-meters duin, schenkingen en donaties voldoende fondsen te verwerven om samen met de gemeente een subsidieaanvraag bij het Waddenfonds in te dienen. De gesprekken daarmee lijken positief te verlopen. Het Waddenfonds heeft ook belang bij grotere projecten met een meerwaarde voor de lange termijn. Doel is de unieke baai van Terschelling te behouden en weer in oude luister te herstellen, als paradepaardje voor het Wadden-Werelderfgoed. Voor Terschelling als geheel, en zeker voor de aangrenzende hotels Schylge, Stayokay, Resort Dellewal en Bornholm betekent een natuurlijke en ontbouwde Baai Dellewal een ‘Unique-selling-point’. Of in termen van Oerol: een ‘Sense of Place’. Daar passen geen verdere hotel- of woningbouwplannen in op de lokaties van de voormalige dancing en voormalig Victoria (nu nog Campus).
Het doel van de Dames van Dellewal is om vanuit algemeen belang een Natuurboulevard te maken van het Betonningsterrein tot het Lichtje, en aansluiten op De Reis van Brandaan (het Ervarium) in de Tonnenloods. Echte belemmeringen voor de gebiedsvisie van Baai Dellewal zijn er niet, ook niet van planologische aard. De gemeenteraad heeft groen licht gegeven voor de eerste recht van koop van de voormalige dancing Dellewal. Het beslag dat Westcord daarop heeft gelegd, en op het omringende duinterrein, gaat er hopelijk binnenkort af, tot ieders voordeel. Ook van Westcord-Schylge.
SOS steunt uiteraard de initiatieven van de Baai-Dames en vraagt haar donateurs om ook die stichting te steunen door donatie of verwerving van een vierkante meter duin. Elders in deze Miedbringer komen de Baai-Dames zelf aan het woord. Zegt het voort.

Miedbringer 2015 – 1 :   Actuele Onderwerpen

Baai Dellewal
De Stichting Natuurherstel Baai Dellewal strijdt gewoon verder om via de verkoop van vierkante-meters duin, schenkingen, donaties voldoende fondsen te verwerven om samen met de gemeente een subsidieaanvraag bij het Waddenfonds in te dienen. De Baai Dellewal moet een ‘unique selling point’ worden voor Terschelling en een etalage voor het Werelderfgoed Wadden. Een hele uitdaging. In de vorige Miedbringer las u daar al over, met het overzicht over de Natuurboulevard.
Het financieel belang hierin voor de gemeente is evident, dus de verwachting is dat deze actief gaat participeren nu er een rechterlijke uitspraak is in het geschil met Westcord-hotels aangaande de hoteluitbreiding. Die hoteluitbreiding gaat niet door. Ook woningbouw op de lokatie voormalige dancing lijkt steeds minder realistisch. De gemeente zal dus haar bezitting dancing moeten afboeken of samenwerken met de Stichting Baai Dellewal, is de observatie van SOS. De stichting heeft de gemeente gevraagd mee te werken, want dat is een voorwaarde om (Wadden)fondsen te kunnen aanschrijven.

Miedbringer 2015 –2 :   Actuele Onderwerpen

Baai Dellewal
De datum van 1 juli 2015 die drie raadsfracties in hun coalitieaccoord hebben afgesproken als termijn voor Stichting Natuurherstel Baai Dellewal als ‘recht van eerste koop’ van het voormalig dancing-terrein is inmiddels verstreken. In hoeverre deze termijn is opgerekt als gevolg van het beslag op de Baai-gronden en het hoger beroep door Westcord-hotels, is op het moment van dit schrijven (half juni) niet bekend. Uit oogpunt van redelijkheid en billijkheid lijkt hier veel voor te zeggen.
Maar: “Waar visie ontbreekt regeert de boekhouder” is het bekende gezegde. Het alternatief dat de drie raadsfracties achter de hand hebben, of als Plan A in de mouw hielden, gaat om de realisatie van woningen op de locatie dancing Dellewal, om gaten in de gemeentelijke financiën te dichten. SOS was en is tegen elke verdere bebouwing van Dellewal. Het is geen Goede Ruimtelijke Ordening deze unieke baai verder te verstenen, ook niet vanuit een Mistige Financiële Ordening. Er zijn genoeg alternatieven, behoudens hoteluitbreiding. Ook alternatieven die niet zullen leiden tot langdurige en kostbare juridische procedures bij de Raad van State. Want wat in ieder geval mist is een deugdelijk gemeentelijk beleid: een Ontwikkelvisie met draagvlak, waarin ook ingegaan wordt op de woningbehoeften, de ruimtelijke spreiding daarvan, de natuur- en landschapswaarden en het toeristisch product. Dus geen ad-hoc-beleid of beleid van een accountant. Die woningen gaan er dus niet komen. De Raad van State zal (als het zover komt) ook dit terugverwijzen.

Miedbringer 2015 –3 :   Actuele Onderwerpen

Baai Dellewal
We lezen in de krant dat het college en de raad de uitgestoken hand van de Stichting Natuurherstel Baai Dellewal niet hebben aangegrepen en het vóór 1 juli 2015 aangeboden plan naast zich neer hebben gelegd. Het plan behelst om via crowdfunding en fondsenwerving (Waddenfonds, Groenfonds, EFRO, Prins Bernhard Cultuurfonds, provincie) de Baai Dellewal in natuurlijke staat voor Terschelling te behouden. Ook communicatie daarover bleek niet mogelijk. De wethouder heeft - na geheim overleg eind juni met de fractievoorzitters en het college - besloten dat het plan van de Baai-dames ‘niet erg realistisch was’ in relatie tot de financiële situatie van de gemeente. Dat staat in de Leeuwarder Courant (30/7). Het staat ook in het verslag van de raadscommissie van 1/9.
Het college trekt de regie in het dossier Dellewal weer naar zich toe, stelt zij. Echter, daar heeft het altijd gelegen. College en Raad gaan nu, zonder ervaring, het glibberige pad op van projectontwikkeling gericht op woningbouw aan de baai. Zij willen daarmee de 2,3 miljoen euro terugverdienen die in de grond van de voormalige dancing zit; naast de ontluikende Campus-Victoria problematiek. Alternatieven komen niet in beeld, in ieder geval niet zolang ‘Het Beslag van Westers’ er nog op ligt. Waarom dat beslag er door de gemeente bij de rechtbank niet is afgehaald laat zich raden. Formeel mogen de Baaidames ook nog een gooi doen naar de gronden, maar van harte lijkt het niet te gaan bij de gemeente. Het hoogste orgaan, de gemeenteraad, heeft in ieder geval geen belangstelling getoond.
Best wel beschamend deze wijze waarop dit burgerinitiatief door de coalitiepartijen wordt benaderd. Kan de gemeenteraad nog zonder ‘last of ruggespraak’ en inhoudelijke kennis beslissen in dit dossier als zij een publieke en private dubbelrol vervult, en op deze wijze in achterkamertjes ondemocratisch beslist?
SOS heeft steeds gezegd achter de plannen van de Stichting te staan, gericht op het ‘ontbouwen’ van de baai. Woningbouw of hotelbouw op de locaties dancing en Victoria passen niet in dat ideaalbeeld. De Baaidames bieden de gemeente een realistisch, innovatief en breed gedragen alternatief, mogelijk met varianten. Wordt dat niet opgepakt dan is de kans op een Artikel-12-status voor de gemeente levensgroot. Want die woningen gaan er niet komen. De gemeente kiest bewust voor een jarenlang juridisch traject om te proberen haar zin te krijgen. Dit ondanks de woorden van de wethoudster namens het college tijdens een inspraakmoment over de Kadernota (29/6), dat de door de gemeente gepropageerde burgerparticipatie ertoe dient om juridisch getouwtrek tussen gemeente en burgers te voorkomen. Een gemiste kans.

Waddenfonds (ingesproken bij ‘Et er oer ha’)
Het Waddenfonds is opgericht als voortvloeisel van, en in, de economische bloeitijd. Het aardgas móest uit het Wad. Economisch groeien was 10 jaar geleden nog het overheersende beeld, als doel én als middel. Inmiddels weten we beter en heeft vooral het Noorden, grenzend aan de Waddenzee, te maken met economische en bevolkingskrimp. De vraag is of het Waddenfonds alleen gericht is op projecten die in de lijn liggen van economische groei of natuur? Of is het denkbaar dat uit het Waddenfonds ook ‘transitie’ wordt begeleid? Dit betekent oude economische functies omzetten naar nieuwe maatschappelijke functies. Bijvoorbeeld gebouwde terreinen terugbrengen naar natuur. Dit is eerder gebeurd met de Vredestein-fabriek aan de Renkumse Beek, met omzetting van landbouwbedrijven naar nieuwe natuur, met de sanering van de kokkelvisserij naar duurzame vormen en schepen slopen. Is dat ook op de Waddeneilanden met het Waddenfonds denkbaar: uitkopen, transitie en behoud van ruimtelijke en ecologische kwaliteit, in plaats van verval, toeristische erosie of meer van hetzelfde? Ik denk daarbij aan omvorming van De Koog op Texel en aan ontbouwen in Delfzijl. En op Terschelling aan: ontbouwen van Dellewal en Victoria, B&Y-terrein en Punthoofd. Met algemene middelen en gezamenlijke inspanning moet het toch mogelijk zijn ons Erfgoed niet te verkwanselen? Dat is van algemeen belang, dus een rol voor gemeente, provincie en Waddenfonds. En met hulp van burgerinitiatieven.

Miedbringer 2016 – 2 :   Actuele Onderwerpen

Baai Dellewal
Bij het uitkomen van deze Miedbringer heeft – als het niet opnieuw verschoven is – de rechter uitspraak gedaan in hoger beroep over de beslaglegging door Westcord-Hotels op de duingronden langs de baai Dellewal, tussen de oude burgemeesterswoning en Stay-Okay. Aan de enige baai van Nederland. Inmiddels heeft Hotel Schylge ook ontdekt dat de Baai Dellewal en het Werelderfgoed Wadden voor haar deur haar ‘unique selling point’ zijn. Via een interne metamorfose en via gerichte promotie probeert zij nu haar (matige) bezettingsgraad te verhogen. Hopelijk dat Westcord nu ook inziet dat haar ‘unique selling point’ aantasten door nieuwbouw in haar eigen uitzicht te plaatsen contra-productief kan zijn. En waarschijnlijk realiseert Westcord zich dan ook dat voor veel eilandgasten en eilanders (!!) het uitzicht op en vanaf de onbebouwde Baai een ‘unique selling point’ is in hún vakantie- of woonbeleving. Dus in dat wederzijdse begrip kunnen gemeente, Westcord en Stichting Natuurherstel waarschijnlijk wel tot een soort ‘joint venture’ komen gericht op de natuurontwikkeling van deze unieke baai. Dat doet de gemeente ook bij diverse andere projecten (zie hiervoor). Ik zou als drie partijen eens met elkaar gaan praten, dan komen die centen met enige creativiteit ook wel goed. De gemeente staat nu nog in de stekelstelling dat ze haar ‘money back’ moet hebben en dat daarvoor de ruimtelijke kaders snel aangepast moeten worden (raadsvergadering Kadernota juli). Dit kennelijk om zonder kennis en creativiteit voor zichzelf een profijtelijke bestemming te realiseren op een beperkt stukje voormalig dancingterrein aan de baai, bijvoorbeeld voor woningbouw of hotelbouw. Dit los gezien van de waarde van de bredere omgeving van de Baai. De gemeente komt ook hier in de rol van private projectontwikkelaar (geld) met zichzelf in de knoop in haar rol van behartiger van het algemeen belang (goede ruimtelijke ordening). Daar maakt de Raad van State gehakt van, als het zover mocht komen.

Miedbringer 2016 - 3 :   Actuele Onderwerpen

Natuurherstel Baai Dellewal
Het is stil geweest rond Baai Dellewal. Op 1 april hebben de Baai-dames op verzoek van het college uitleg gegeven over hun plannen aan het stedenbouwkundig bureau Bügel Hajema en deskundigen van de provincie. Dit zowel in ruimtelijk als in financiële zin. Op hun website www.baaidellewal.nl is dit terug te lezen. Sindsdien heeft de gemeente zich in eigen huis teruggetrokken met het advies van Bügel Hajema. Niemand weet hoe dat advies luidt. Mogelijk is het wachten op de uitspraak van de rechtbank in het geschil tussen Westcord-Hotels en de gemeente over de al of niet beloofde bouwgrond naast Hotel Schylge. Het beslag op de duingronden door Westcord speelt daarin ook een rol, maar staat daar naast als chantagemiddel. De uitspraak van de rechtbank is opnieuw doorgeschoven en wordt nu half december verwacht. Het is allemaal nogal geheimzinnig. Zo geheimzinnig dat de fractievoorzitters die uitgenodigd waren voor de jaarvergadering van Stichting Baai Dellewal niet konden, mochten of wilden komen. Dat was ‘democratisch’ besloten in het Presidium. De gemeenteraad gaf ook geen antwoord op de vragen die de stichting begin augustus aan de raad heeft gestuurd. De gemeenteraad heeft of geeft zelf dus nog geen mening en legt de zaak terug bij het college. In de praktijk is dat de ambtelijke organisatie. Terug bij ‘AF’ in dit eilander Monopoly-spel.
Opmerkelijk dat een ander burgerinitiatief op het eiland - de Natuurgolfbaan – een stimuleringssubsidie heeft gekregen van de gemeente en de provincie (twee keer 50.000 euro), en dat het burgerinitiatief van de Baai-dames drie jaar wordt genegeerd. Opmerkelijk is ook dat het in de Baai gaat om het eigen belang van de gemeente, namelijk om 2,3 mln euro voor de gemeentekas te willen krijgen voor een stukje grond van 2000 m2, en om de oude campus Victoria. De gemeenteraad krijgt nog veel uit te leggen, in het openbaar.

Miedbringer 2017 – 1 :   Actuele Onderwerpen

Natuurherstel Baai Dellewal
De rechter heeft uitspraak gedaan in het geschil tussen Westcord-Hotels en de gemeente Terschelling over de hardheid van de afspraken die gemaakt zouden zijn over het bebouwen van een stuk duin ten oosten van hotel Schylge. De rechter oordeelde dat de gemeenteraad vrij was niet in te stemmen met hotelbouw ter plaatse. De weg is dus vrij voor de gemeente om met de initiatiefneemsters van het Natuurherstelplan Baai Dellewal echt om tafel te gaan zitten. Het beslag op de gronden hoeft daarvoor geen belemmering meer te vormen. Sinds een jaar houdt de gemeente echter de communicatie op, in afwachting van de ‘Grootse Plannen’ die de gemeente kennelijk heeft met de Baai.
In juni verhuist de campus van het Maritiem Instituut naar de nieuwe locatie op de Berg en moet de gemeente de oude campus Victoria terugkopen van woningbouwstichting De Veste. Ook dat biedt openingen voor de Baaidames om de Baai van Terschelling verder zijn aantrekkelijke en unieke karakter terug te geven: een situatie van ‘once in a lifetime’. Daar zijn fondsen voor op landelijk niveau. Nu nog visie bij de gemeente. De Baai wordt ongetwijfeld een onderwerp voor de gemeentelijke verkiezingen komend voorjaar.

Miedbringer 2017 – 2 :   Actuele Onderwerpen

Baai Dellewal - Dancing
Nadat de gemeente bijna vier jaar de communicatie met Stichting Natuurherstel Baai Dellewal heeft opgeschort, zijn begin mei de ‘Grootse Plannen’ van de gemeente met Dellewal openbaar geworden, opgesteld door Bureau BügelHajema. De Baaidames werden in eerste instantie daarin afgeserveerd, omdat hun plan niet paste in de financiële randvoorwaarden van de gemeente (grondopbrengst 2,3 miljoen euro, gegarandeerd). Wel pasten een nieuw uitbreidingsplan van Westcord-hotel Schylge en de twee eigen (luxe) woningbouwplannen van de gemeente binnen de randvoorwaarden van de gemeente. Dat bleek bij nader inzien toch niet het geval. De zichtlijnen op de Baai vanaf de Berg worden doorbroken, er blijkt meer grond nodig en/of de grondopbrengst blijft te veel achter bij het streefcijfer. Deze manco’s kwamen naar voren tijdens een publieksavond van de gemeente in ET-10 op 31 mei. Een toezegging vanuit de Stichting Baai Dellewal om via crowdfunding toch kans te zien het geld (voor de armlastige gemeente) bij elkaar te kunnen krijgen werd door de wethouder gezien als ‘eye-opener’. En hij bood die avond een opening richting Baaidames om na vier jaar toch serieus mee te kunnen dingen. Het college van B&W besloot daarom een maand later om de Baaidames drie maanden de tijd te geven om alvast 75% van die 2,3 miljoen euro te garanderen, om in oktober een rol te kunnen spelen bij de besluitvorming over het mogen aankopen van het reeds door de burgers betaalde ‘collectieve goed’ Dellewal. Dat werd bij het afscheid van wethouder de Jong (begin juli) door de burgemeester gememoreerd als ‘goede zet’. Het gaat daarbij alleen om de gronden van de voormalige Dancing-Dellewal (ca 2.000 m2) en niet om het Natuurherstelplan voor de Baai-Dellewal als geheel. Daar laat de gemeente zich vanuit haar verantwoordelijkheid voor een goede ruimtelijke ordening niet over uit. Mogelijk heeft het niet-ondertekenen door de gemeente van het Kustpact (tegen kustbebouwing, zie hierna) daarmee te maken. Zij ziet het duingebied van Dellewal als ‘strategische (financiële) reserve’, dus in principe verkoopbaar. De natuur- en landschapswaarden van de Baai Dellewal zijn bij de gemeente dus niet gegarandeerd. Onder leiding van de coalitie (VVD, PvdA, CDA) wordt de ontknoping verwacht eind dit jaar, dus voor de gemeenteraadsverkiezingen. SOS heeft bij het college een WOB-verzoek ingediend, dus gevraagd naar alle stukken, besluiten en afspraken van de laatste vijf jaar over het dancing-terrein en omgeving.

Het Kustpact is door bijna 60 partijen ondertekend waaronder de kustprovincies, de kustgemeenten, natuurorganisaties, drinkwaterbedrijven en de recreatiesector. Het pact is uitsluitend door de Waddeneilanden niet mede-ondertekend, omdat zij van mening zijn dat andere wettelijke regelingen al voldoende garanties bieden tegen kustbebouwing (van strand en duinen). En volgens wethouder de Jong ook om minister Schultz (VVD) niet te veel voor het hoofd te stoten. Curieus, omdat minister Schultz de eerste ondertekenaar is van het Kustpact. 

Baai Dellewal – Victoria
Waar SOS 55 jaar geleden tegen is opgericht, hotelbouw aan de Baai met Hotel ‘Victoria’ (e.a.), speelt nu weer. Hotel Victoria werd aan het eind van haar toeristische levensduur gekocht door de gemeente en gebruikt als campus voor de zeevaartschool. De gebouwen zijn inmiddels bouwtechnisch en woontechnisch ‘af’ (gekeurd). De zeevaartschool MIWB heeft vanaf september de beschikking over een nieuwe campus, op de Berg. En de oude campus Victoria moet contractueel door de gemeente worden teruggekocht van woningstichting De Veste uit Ommen die haar tien jaar als tussen-eigenaar heeft beheerd als studentenhuisvesting. De gemeente heeft daar ca. 2,8 miljoen euro voor over. Dat geld moet weer ergens vandaan komen. De Stichting Natuurherstel Baai Dellewal heeft dat onderdeel ook meegenomen in haar totaalplan voor de Baai. Maar ook in dit dossier geeft de gemeente ‘niet thuis’ en heeft een eigen agenda: de gebouwen weer activeren voor tijdelijke huisvesting voor horeca- en zorgpersoneel en MIWB-studenten (!) in het kader van de Woonvisie. Maar ook andere projectontwikkelaars lopen zich al warm voor Victoria. Er valt geld te verdienen aan het verder bebouwen van de Baai. SOS is daar na 55 jaar nog steeds op tegen. De landschappelijke en toeristische waarden van de enige baai in Nederland, inmiddels grenzend aan het Werelderfgoed Wadden, gaan boven het ‘wereldse slijk’ (geld). Het zou genant zijn als hogere overheden niet in staat zijn die waarden te garanderen, met het Kustpact in de hand. Van de gemeente als niet-ondertekenaar van dat Pact valt niet meer te verwachten. Die treedt alleen op als private grondeigenaar. Het algemeen belang is daaraan ondergeschikt volgens de neo-liberale principes: iets heeft alleen waarde als er voor betaald wordt, anders moet het verdwijnen, volgens de filosofie van de grondlegger Ayn Rand. Voor Terschelling betekent dit: duin wordt zonne-akker, bos wordt golfbaan, zichtlijn wordt dichtgebouwd, dorpsaanzicht wordt blokkendoos, open polder wordt bedrijventerrein, Werelderfgoed wordt haven en de Baai wordt woonboulevard in het duurdere segment. “Want ‘de markt’ vraagt daarom”, zegt men dan. Maar ‘de natuur’ hoort men niet.

Raadscommissie 3 oktober 2017 :    SOS-inspraakbijdrage Woonvisie

Voorzitter, geachte aanwezigen,
SOS heeft eerder een zienswijze op de ontwerp-Woonvisie ingediend. In de kantlijn van de nu voorliggende Woonvisie met Reactienota hierbij nog enkele opmerkingen:
SOS vindt het jammer dat deze Woonvisie niet deel heeft uitgemaakt van de Toekomstvisie TS25. Want dan hadden de woonvoorstellen in breder kader geplaatst kunnen worden, naast de leefbaarheid van de dorpen, voorzieningen, verkeersstromen en werkgelegenheid. Nu moet die integratie- en operationele slag alsnog worden gemaakt. De Woonvisie hangt nu een beetje in de lucht, ook omdat nog niet over concrete nieuwe woonlocaties mag worden gesproken. SOS pleit voor extra aandacht voor woningcontingenten voor Hoorn en omgeving. Behoud van de leefbaarheid en levendigheid ‘Om Oost’ is daarbij het motief.
Opvallend is dat in de Woonvisie desondanks wél over concrete woonlocaties op Dellewal en het B&Y-terrein wordt gesproken. Hoewel de Woonvisie níet gaat over de typen woningen die daar worden voorgesteld: recreatie-appartementen op het B&Y-terrein en burgerwoningen van de gemeente in het duurdere segment op Dellewal. De Woonvisie gaat vooral over huur- en starterswoningen. Vanuit een goede ruimtelijke ordening was het logischer geweest om recreatie-appartementen op Dellewal te concentreren en burgerwoningen in het dorp op het B&Y-terrein. Nu zal dat allemaal zo’n vaart niet lopen, want het bestemmingsplan voor recreatie-appartementen op het B&Y-terrein zal naar verwachting sneuvelen bij de Raad van State. Dan ontstaan er nieuwe kansen. Dat zelfde lot dreigt bij eventuele herziening van een bestemmingsplan voor de voormalige Dancing Dellewal met duinomgeving. Harrie Westers is tegen woonbebouwing in het uitzicht van zijn hotel Schylge - zei hij in ET10 - en zal naar de Raad van State gaan. En SOS is tegen elke verdere bebouwing op Dellewal vanuit landschappelijk en toeristisch oogpunt: behoud van het eilander eigene. Dus geen woningen, maar ook geen hoteluitbreiding op Dellewal. SOS zal dan óók naar de Raad van State gaan. Dit bestemmingsplan zal daar naar verwachting óók sneuvelen. De complexe ruimtelijk-juridische en financiële problematiek is op de kop af vier jaar geleden door SOS aan uw raad toegezonden met als eindmotto: “Waar visie ontbreekt regeert de boekhouder”. Dit onderwerp komt - volgens zeggen - volgende maand in uw Raad aan de orde. Maar vandaag eerst in het kader van de Woonvisie met de daarin genoemde woonlocaties. Daar zit een tegenstrijdigheid in.
Dank voor uw aandacht.

Raadscommissie 29 november 2017 :   SOS-inspraakbijdrage Dellewal

Voorzitter,
Over twee weken verschijnt nummer-200 van De Miedbringer (=Boodschapper). Dat is het blad voor de donateurs van Stichting Ons Schellingerland (SOS), die staat voor behoud van het eilander eigene. In de vaste rubriek ‘Actuele Onderwerpen’ komt de volgende tekst over Dellewal. Ik wil u die tekst alvast meegeven voor uw besluitvorming.

Dellewal
“Het college en de raad streven ernaar de besluitvorming rond Dellewal - in hun beleving alleen het dancingterrein – nog in 2017 af te ronden, zodat de raadsverkiezingen in maart 2018 daarmee niet worden belast. In de Miedbringer van augustus is uitgebreid verslag gedaan van de wijze van aanpak van het college vanaf 31 mei 2017 in ET10 (en eerder). Die aanpak is behoorlijk gênant.
Naar aanleiding daarvan heeft SOS bij het college van B&W een openbaarmakings-verzoek (WOB) ingediend, om inzage te krijgen in eerder gemaakte afspraken en besluiten. Dit voor de tijdige SOS-meningsvorming. Maar ook na een herinneringsbrief na vier maanden heeft de gemeente nog niet gereageerd. De wettelijke WOB-termijn is dik overschreden en SOS heeft daarmee recht op een vergoeding. Deze werkwijze verhoogt het aanzien van de gemeente niet (zie hieronder).

Het college heeft toch nog eind november haar keuzemodellen aan de raad toegestuurd voor besluitvorming in december. De keuze is uit:
a. Uitbreiding van Westcord-hotel Schylge (Westers);
b. Woningbouw door de gemeente (appartementcomplex of losstaand in het duin);
c. Recreatie-appartementen door eilander ondernemers (4 blokjes van 2).
Het aanbod van Stichting Natuurherstel Baai Dellewal (voor crowdfunding) is opnieuw door het college verworpen.

Nu zou ik het daarbij kunnen laten, in afwachting. Maar Dellewal – in volle breedte – heeft vanaf 1962 de volle aandacht van SOS. Sterker nog, de realisatie van Hotel Victoria (nu de oude campus) aan de Baai en andere soortgelijke grootschalige projecten, waren aanleiding voor de óprichting van SOS. Zie de schets van Deodatus uit 1962 van het gevreesde Baai-aanzicht (in de Jubileum-Miedbringer).
Dus de ontwikkelingen rond dancing-Dellewal hebben onze meer dan gemiddelde aandacht. Uitgangspunt: geen verdere bebouwing van Dellewal. Dat is bij de gemeente bekend. Alleen handelen ze er niet naar, want anders hadden ze SOS wel uitgenodigd voor een ‘kopje thee’. De gemeente heeft wat moeite om haar woorden in de Toekomstvisie TS25 in de praktijk te brengen (citaat): “De gemeente is niet langer de hoofdeigenaar van problemen, maar zoekt en benut zo veel mogelijk het probleemoplossend vermogen van de samenleving. Het vraagt om een organisatie die daar mee om kan gaan, die tegenspraak niet wegdrukt of zoveel mogelijk negeert, maar die open en niet benauwd opereert.” En: “Relevante partijen motiveren, verbinden.” En:“De gemeente wil de toekomst gezamenlijk vormgeven. Dit vraagt respect en onderling vertrouwen met ruimte voor dialoog. Er is dus meer ruimte voor initiatieven vanuit de samenleving.”
Er is dus hoop, maar is wel een urgent punt van aandacht (bestuurs- en bedrijfsstijl).

Vooruitlopend op de dingen die gaan komen kan SOS al een poging doen om met de gemeente mee te denken. Tijdens de publieksbijeenkomst op 31 mei zei de eigenaar van Hotel Schylge, de heer Westers, dat hij tot de Raad van State zou gaan om bouw van woningen in het uitzicht van zijn hotel te voorkomen. Dat lijkt mij niet meer dan logisch. Daarmee vindt hij SOS aan zijn zijde. Want ook SOS heeft vanuit haar historie en doelstelling die intentie én juridische mogelijkheden.
Maar niet alleen bij woningbouw náást hotel Schylge, maar ook bij uitbreiding ván hotel Schylge zal SOS daarom ‘dwarsliggen’. En de kans dat de huidige bestemmingen rond dancing-Dellewal gewijzigd worden is gering. Dat zal de heer Westers ook geruststellen. Want de ‘noodzaak’ daartoe ontbreekt vanuit een ‘goede ruimtelijke ordening’ en het ‘algemeen belang’, en lijkt ook moeilijk ‘deugdelijk te motiveren’. Dat zijn criteria uit de Algemene Wet Bestuursrecht. Deze benaderingswijze ligt ook onder de SOS-zienswijze op het Bestemmingsplan B&Y-terrein. De Raad van State zal daarover eerder uitspraak doen. Maar het aantal varianten voor de gemeente voor het dancingterrein Dellewal neemt daarmee wel af, zeker als er snel geld op tafel moet komen (zonder dringende reden). Eventuele kopers van de Dellewal-gronden zullen zich wel tweemaal bedenken zonder bestemmingsperspectief, ook omdat er nog steeds Beslag ligt van Westcord-Hotels op de gronden. Dat beslag heeft de gemeente er niet afgehaald.
Iedereen houdt elkaar dus in de greep. En SOS is daarin ook partij. Vanaf nu wat meer op de voorgrond.” Tot zover de komende Miedbringer.

Ons advies aan uw Raad is ook nu weer om dit onderwerp van de agenda te halen.
Dank voor uw aandacht.

........................................................................................................................

Voorzitter, in tweede termijn,
Het uitgangspunt van Stichting Natuurherstel Baai Dellewal - en op de achtergrond ook van Stichting Ons Schellingerland - is steeds geweest: hoe houd je enerzijds de gehele Baai Dellewal onbebouwd en los je anderzijds het financiële probleem van de gemeente op. Dat kan, maar de gemeente heeft kennelijk een dubbele agenda, want steeds is het aanbod van Stichting Baai Dellewal ruw verworpen: ‘Westers wacht U’. De gemeente handelt hierin behoorlijk ‘Trumps’: ondeskundig, onbetrouwbaar en onbeschoft. Het bekritiseren van een voorstel is bijzonder gemakkelijk, aangezien de criticus zich kan beperken tot het selecteren van een (zijn) beoordelingskader, om vervolgens aan te tonen hoe het voorstel niet in dat kader past.
De gemeenteraad kan na vier jaar en voorgaande SOS-inspraak over de juridische onmogelijkheden rond het dancingterrein tot de zelfde ‘slot-som’ komen. Namelijk dat crowdfunding en fondsenwerving de enig werkbare oplossing zijn. En dat een stichting daartoe juridisch het juiste voertuig is. Dan zal de nieuwe gemeenteraad het onbaatzuchtig aanbod van de Stichting Baai Dellewal en haar ondersteuners, van het eiland en de vastewal, moeten omarmen. Uit haar eigen Toekomstvisie TS25 weet zij: “Dat dit vraagt om respect en onderling vertrouwen met ruimte voor dialoog”. En om professionaliteit.
Uw alternatief is: geen bebouwing op Dellewal én geen geld voor de gemeente.
Dank voor uw aandacht in tweede termijn.

Miedbringer 2018 – 1 :   Actuele Onderwerpen

Baai Dellewal
Ik ga meteen naar Dellewal. De gemeenteraad heeft vlak voor Kerst toch een besluit genomen en daarmee het onderwerp Dellewal (politiek beperkt tot het voormalig dancingterrein) ‘over de verkiezingen’ heen getild. Hoewel de raad zelf denkt dat hun besluit definitief is. De VVD-fractie koos voor hotelbouw, wat niet vreemd is. Plaatselijk Belang Terschelling koos voor de mogelijkheid van Stichting Natuurherstel Baai Dellewal om in twee jaar via crowdfunding en fondsenwerving het benodigde geld (2,3 mln euro) bij elkaar te krijgen. Maar pas nádat het beslag op de duingronden door Harrie Westers zou zijn opgeheven. Anders kan je als Stichting niet ‘leveren’. En de afgesplitste fractie van Plaatselijk Belang - Samen Terschelling - pleitte voor uitstel, omdat voor een goede beslissing nog niet alle ruimtelijke en financiële modellen en consequenties door het college op tafel waren gelegd. Het college had zelf ook geen keuze voorgelegd.
Maar de kleinste raadsmeerderheid van PvdA en CDA besloot om op het dancingterrein en op het aangrenzende bunkerwoningenterrein 13 woonappartementen mogelijk te maken in de luxe categorie, voor eilanders die elders op het eiland een dure woning verlaten (doorstroming). Het college kreeg opdracht daarvoor een bestemmingsplan-wijziging en een beeldkwaliteitsplan voor te bereiden. En een strook grond rond het dancingterrein tot aan de hoofdweg te verkopen aan de Stichting Baai. Dit laatste om toekomstige bebouwing van dat duinterrein naast hotel Schylge onmogelijk te maken. Dat is vooral symbolisch van belang, omdat de geldende bestemming Natuur bebouwing daar al uitsluit. En omdat verkoop op dit moment niet mogelijk is door het beslag dat op de gronden ligt. Maar met de crowdfunding er omheen (vierkante meters natuur ‘verkopen’) is daarmee alsnog het dancingterrein aan te kopen. De gemeente gaat uiteindelijk toch nog met de Stichting Baai Dellewal om tafel zitten over hun plannen. Want de collectieve waarden van Baai Dellewal voor velen (het unieke uitzicht én aanzicht) staan nog steeds op de tocht en mogen niet opgeofferd worden aan het woongenot van enkelen. Naast de Brandaris is de Baai Dellewal de icoon van Terschelling.

Hoe dan ook, de zaak is nog lang niet rond. Want inmiddels heeft Harrie Westers via Terschelling-TV aangekondigd toch te gaan voor uitbreiding met 25 meter van zijn hotel Schylge in oostelijke richting langs de hoofdweg. Tot aan het reeds geschonken gekregen duinperceel van de Stichting Baai (...). En Westers heeft aangekondigd niet accoord te gaan met woonappartementen voor zijn hoteluitzicht, dus daar tegenin zal gaan tot aan de Raad van State. Een lang en onzeker traject, met SOS als medestander. In de tussentijd blijft het beslag van hem op de gronden liggen in afwachting van de uitspraak bij de Hoge Raad in zijn eerdere zaak tegen de gemeente. En om het geheel nog complexer te maken: in De Terschellinger staat dat op het dancingterrein ruimte moet komen voor 16 sociale huurwoningen. In de wandelgangen wordt Segesta genoemd. Dus alle modellen van vóór de Kerst liggen weer op tafel. De haalbaarheid van (luxe) woningen op het voormalige dancingterrein lijkt dan ook niet groot, ondanks druk vanuit de provincie (!). Ook hogere beleidskaders liggen nog dwars (PKB-Waddenzee e.d.).

In de raadscommissie voorafgaand aan ‘het besluit’ bracht SOS in de tweede termijn het volgende naar voren (de inspraak in eerste termijn staat in Miedbringer nr. 200). Citaat: “Het uitgangspunt van Stichting Natuurherstel Baai Dellewal - en op de achtergrond ook van Stichting Ons Schellingerland - is steeds geweest: hoe houd je enerzijds de gehele Baai Dellewal onbebouwd en los je anderzijds het financiële probleem van de gemeente op. Dat kan, maar de gemeente heeft kennelijk een andere agenda, want steeds is het aanbod van Stichting Baai Dellewal ruw verworpen: ‘Westers wacht U’. De gemeente handelt hierin behoorlijk ‘Trumps’: ondeskundig, onbetrouwbaar en onbeschoft. Het bekritiseren van een voorstel is bijzonder gemakkelijk, aangezien de criticus zich kan beperken tot het selecteren van een (zijn) beoordelingskader, om vervolgens aan te tonen hoe het voorstel niet in dat kader past.
De gemeenteraad kan na vier jaar en voorgaande SOS-inspraak over de juridische ónmogelijkheden rond het dancingterrein tot de zelfde ‘slot-som’ komen. Namelijk dat crowdfunding en fondsenwerving de enig werkbare oplossing zijn. En dat een stichting daartoe juridisch het juiste voertuig is. Dan zal de nieuwe gemeenteraad het onbaatzuchtig aanbod van de Stichting Baai Dellewal en haar ondersteuners, van het eiland en de vastewal, moeten omarmen. Uit haar eigen Toekomstvisie TS25 weet zij: “Dat dit vraagt om respect en onderling vertrouwen met ruimte voor dialoog”. En om professionaliteit. Uw alternatief is: geen bebouwing op Dellewal én geen geld voor de gemeente”. Einde inspraak van SOS.
Alle raadsfracties hebben hun sympathie uitgesproken voor de plannen van Stichting Baai Dellewal. Maar..., ook het laatste aanbod van de Stichting is bij hun raadsbesluit verworpen, zonder deugdelijke motivering. “Geen vertrouwen” (CDA) is geen goede start voor een dialoog gericht op het oplossen van een gemeentelijk probleem. Met een aanzienlijke kans lonkt nu de Artikel 12-status voor de gemeente: onder toezicht komen van de provincie. Wat heilzaam kan werken. In september 2017 zou de Stichting Baai nog 1,65 mln euro contant op tafel moeten leggen om nog mee te mogen doen, maar in december bleek voor de gemeentelijke boekhouding zicht op een bestemmingswijziging voor het dancingterrein al voldoende. Dit meldde niet het college, maar de PvdA-fractie bij haar beslissing. Gecompliceerd is het dus wel.
Na acht maanden is door de gemeente het WOB-verzoek van SOS toegewezen: inzage in alle stukken over Dancing Dellewal op grond van de Wet Openbaarheid van Bestuur. Dat is mosterd na de maaltijd, omdat dit pas anderhalve maand ná het raadsbesluit over Dellewal is toegezegd. Dat is jammer, omdat daarmee de kennis en ervaring van SOS niet gebruikt kon worden. De oplossing van dit langlopend vraagstuk ligt danook niet in gemeentelijke manipulatie, maar in dialoog met transparantie. Dit vraagt om een andere processturing. Zie Miedbringer nr.200 van december 2017.

Miedbringer 2018 – 2 :   Actuele Onderwerpen

Dellewal
Nadat een kleine meerderheid van de gemeenteraad in december besloot dat op het voormalige dancingterrein Dellewal 13 woonappartementen in de duurdere sector gebouwd zouden kunnen worden “voor doorstroom eilanders”, is het College aan de slag gegaan met een bestemmingsplan-wijziging voor de gehele Baai, tot en met het Lichtje. Ook gaat het gerucht dat het aantal koopappartementen daarin uitgebreid zal worden tot 16 en zich oostelijker zouden kunnen uitstrekken, tot voorbij de bunkerwoningen. Ondertussen heeft de Stichting Natuurherstel Baai Dellewal een eigen professionele Landschapsvisie op laten stellen gericht op een Natuurboulevard, vanaf de jachthaven tot het Lichtje. Met behoud van de zichtlijnen vanaf de hoofdweg en vanaf de jachthaven. En er zijn gesprekken geweest tussen de gemeente en de Stichting over de toegezegde (ver)koop van een strook duingrond rondom het dancingterrein tot aan de Burg. van Heusdenweg. Dit om die als Natuur bestemde grond voor hotelbouw te vrijwaren. Die besprekingen konden pas serieus worden nadat de Hoge Raad het zogenoemde ‘Beslag’ op deze gronden ontbonden had. Dit beslag was ingesteld door Westcord Hotels (Schylge) vanwege onmin met de gemeente en was er pas afgelopen juni af. Maar tegelijkertijd staat in de Leeuwarder Courant dat Westcord Hotels alsnog opteert voor uitbreiding van hotel Schylge op die gronden in oostelijke richting met 25 meter langs de hoofdweg. Met overdracht van de resterende duin- en dancinggronden aan de Stichting. En dat zij in beroep zal gaan tegen woningbouw op het dancingterrein. De Stichting Baai Dellewal zelf is niet duidelijk wat zij nu precies voor ogen heeft: wil zij nog ‘ontbouwen’ (dancingterrein en/of campus Victoria) en vooral: hoe gaat zij dit realiseren? Het planproces met de drie partijen lijkt dus een beetje ‘Out of Control’, want de kans dat voor het dancingterrein een bestemmingsplanwijziging voor woonappartementen gerealiseerd wordt, is verwaarloosbaar. Wat SOS betreft wordt ook dit een gevalletje Raad van State. Er waren heldere financiële alternatieven van de Baaistichting voor de gemeente, gericht op het algemeen belang, maar die heeft de gemeente vier jaar genegeerd. Er lijkt dus sprake van dubbele agenda’s of van ondeskundigheid in het planproces.

Miedbringer 2018 – 3 :   Verslag donateursvergadering; Actuele Onderwerpen

Op de locatie waar ooit de Dancing Dellewal stond heeft de gemeenteraad erin toegestemd om een gebouw met 11 luxe appartementen te bouwen met behoud van zichtlijnen, etc. De voornaamste reden voor de gemeente is dat ze er 2,3 miljoen euro in hebben geïnvesteerd en dit bedrag drukt zwaar op de begroting. Ze vonden dit appartementenplan eigenlijk wel een goed plan. En zoals door een stroman werd gezegd: nu moet SOS maar eens stoppen met zeuren.
Maar we vangen nu weer geluiden op dat er opnieuw wordt geopteerd voor hotelbouw. Er is nog steeds geen beslissing gevallen over deze plek van de voormalige dancing, evenals over het gebouw van de oude campus: het vroegere Hotel Victoria.

Website SOS :  ‘Voorstel horeca-paviljoen op Dellewal’ in Leeuwarder Courant 22-2-‘19

“Bouw geen huizen op Dellewal, maar een strandpaviljoen”. Dat vindt de Stichting Ons Schellingerland (SOS). De stichting komt maandag met dit voorstel tijdens een gemeentelijke excursie langs enkele spraakmakende locaties op West-Terschelling. Aanleiding voor deze informatieronde voor geïnteresseerde eilanders is het aanstaande bestemmingsplan Dellewal. “Wij willen graag meedenken over een oplossing voor het slepende probleem van passende bebouwing op de voormalige dancing Dellewal”, zegt SOS-voorzitter Henk Hees uit Midsland. “Met dit voorstel maken we ook duidelijk dat SOS niet per definitie overal tegen is”. Hees ziet de beoogde bouw van dertien dure appartementen in het nieuwe bestemmingplan op die locatie helemaal niet zitten. Volgens hem lost dat het eilander woningprobleem amper op. Bovendien zal de bouw jarenlang worden vertraagd door bezwaren van het aangrenzende hotel Schylge. Die zijn reeds aangekondigd.
SOS denkt dat de gemeente met het verpachten van het perceel op deze A-locatie tegenover de jachthaven, snel uit de financiële zorgen is. De grond staat al ruim vijftien jaar voor 2,1 miljoen euro in de boeken en heeft een horecabestemming. De gemeente Terschelling kocht de voormalige dancing Dellewal aan de rand van de Waddenzee in 2003 voor de bouw van een natuur- en cultuurcentrum. Dat plan is nooit van de grond gekomen. Om verdere bebouwing te voorkomen voert de Stichting Behoud Baai Dellewal actie met de verkoop van denkbeeldige vierkante meters duin”.

Miedbringer 2018 –2 :   Voorwoord ‘Monopoly’

Terschelling gaat steeds meer lijken op het kapitalistisch spel bij uitstek: Monopoly. Het gaat vooral over ‘huisjes’ en ‘hotels’. Net als in het Monopoly-spel is er geen ruimte voor ‘andere waarden’ zoals natuur, landschap en authenticiteit. Die zijn niet te koop, dus spelen geen rol. Dat er in de praktijk wel meer speelt blijkt ondermeer uit de vele zienswijzen, bezwaren en beroepen die worden ingediend, ondermeer door SOS. SOS heeft daarbij het ‘algemeen belang’ als uitgangspunt, want SOS heeft geen ‘eigen belang’ in de vorm van huisjes of hotels. Zij streeft ruimtelijke kwaliteit, kleinschaligheid en authenticiteit na.
Ook de gemeente wordt verondersteld – namens de bevolking – het algemeen belang na te streven. Je zou dan denken dat de gemeente en SOS aan de zelfde kant van de kar trekken. Maar dat is niet zo, wat het grote aantal zienswijzen, bezwaren en beroepen tegen ruimtelijke plannen laat zien, met de Raad van State als vangnet. Dus van tweëen één. Of er zijn twee soorten ‘algemeen belang’ die diametraal tegenover elkaar staan. Of de gemeentelijke organisatie behartigt het algemeen belang niet goed. De vraag is dan: “Wat is het algemeen belang dan?”
In een gemeentelijke nota van eind 2012 (aangehaald in De Miedbringer van augustus 2014) staat als citaat: “In de Terschellinger cultuur is het niet normaal om als gemeente – bestuurlijk en ambtelijk – ‘nee’ te zeggen tegen aan aanvraag. Aan de individuele aanvraag die voorligt wordt daarmee in de praktijk meer waarde toegekend dan aan het algemeen belang dat in het bestemmingsplan is vastgelegd (...). Terwijl de formele rol van de gemeente bij VTH juist is om het algemeen belang te bewaken. Doordat individuele aanvragen in de praktijk centraal worden gesteld wordt in vergelijking met andere gemeenten veel (binnen- en buitenplans) afgeweken van bestemmingsplannen. Dat betekent in de uitvoering dat steeds krachtige motivaties geschreven moeten worden. En hoewel het de verantwoordelijkheid is van de vergunningaanvrager om goed duidelijk te maken waarom een afwijking van het bestemmingsplan volgens hem/haar nodig is, is het in de praktijk een ambtenaar van de gemeente die deze motivatie op papier zet” (...). Einde van het citaat en het begin van een bezinning.

Hilmar Schurink, voorzitter SOS 2012 - 2018