Verkiezingstijd. Het mooie van verkiezingen is, dat er een periode is vóór en een periode ná de verkiezingen. Het is daardoor makkelijk om terug te kijken naar de afgelopen bestuursperiode, en boeiend om te filosoferen over de volgende periode. Dit voorwoord voor deze Miedbringer sluit ik af op 20 maart 2018, bewust een dag vóór het openen van de stembussen. Ik kan dus nog in een droom verkeren over de bestuurlijke toekomst van Terschelling. Het ‘dilemma van de keuze’ voor de burger - het stemmen - gaan we op 21 maart achter ons laten. En het ‘dilemma van de keuze’ voor een coalitie en een bestuursprogramma ligt dan voor ons. Bij het uitkomen van deze Miedbringer begin april zijn daar misschien al contouren van: wie doet het met wie, hoe en waarover? Wordt de burger dan nog gehoord, of is die weer vergeten?

Als ik terugkijk naar de afgelopen bestuursperiode, dan kan ik niet anders concluderen dan dat er sprake was van een coalitie van drie partijen die als een ‘deken’ rondom het college van drie wethouders hing (monisme). Van zelfstandige visievorming en onafhankelijke controle op het college- en ambtelijk handelen (dualisme) was maar beperkt sprake. En de oppositiepartij werd haar controlerend taak behoorlijk moeilijk gemaakt. De voorbeelden zijn na te luisteren op de gemeentewebsite, want papieren verslagen van raadsvergaderingen worden niet meer geleverd. En ik concludeer ook dat op het gemeentehuis meer sprake was van diktaat dan van dialoog. Diepgaande motiveringen waren niet altijd aanwezig. Het begrip democratie beperkte zich tot: “De helft plus één heeft gelijk”, en: “Een raadslid stemt zonder last”. Dus dat is altijd goed. Strikt formeel is dat ook zo, maar het is wel ‘een keuze’ of ‘een gedrag’ om afwijkende meningen of kennis van derden zo veel mogelijk buiten de deur te houden. SOS weet daar alles van. In de rubriek Actuele Onderwerpen in deze en eerdere Miedbringers staan daar voorbeelden van. Integriteit is ook een ‘dilemma van de keuze’. De burgers moet ervan op aan kunnen dat hun de waarheid wordt verteld, geen ‘alternatieve feiten’. Ongeïnformeerde burgers zijn passieve burgers en die heeft de autocratische politicus het liefst. Maar zolang de pers vrij is, heeft ze daarin een enorm belangrijke controlerende rol te vervullen.

En nu. Stel: de verkiezingen zijn geweest, de stemmen zijn geteld*). Dit jaar vijf politieke partijen. Dus genoeg keuze, en voor sommigen een dilemma. En ook verschillende partij-combinaties zijn mogelijk. Gaan de ‘oude drie’ weer samen in een coalitie en krijgt Terschelling meer van het zelfde. Of weet de ‘oude oppositie’ - na hun ‘dilemma van de keuze’ - zoveel burgers achter zich te krijgen dat zij tot een coalitieprogramma met andere beleidsambities kunnen komen?

Dan nog blijven er genoeg ‘dilemma’s van de keuze’ rond de bestuursstijl en het bestuursprogramma. Ik noem er een paar:
1. is de burger er voor de ‘gemeente’ of de gemeente er voor de ‘burger’?
2. moeten de burgers de informatie ‘halen’ of wordt die ‘aangeleverd’?
3. wordt er bestuurd volgens het model van ‘monisme’ of volgens ‘dualisme’?
4. wordt er bestuurd via het principe van ‘diktaat’ of volgens het principe van ‘dialoog’?
5. wordt de burgerkennis ‘echt’ betrokken of alleen ‘formeel’ via inspraakprocedures?
6. worden WOB-verzoeken van burgers binnen de termijn ‘gehonoreerd’ of ‘genegeerd’?
7. wordt een bestemmingsplan als ‘uitgangspunt’ gezien of als ‘belemmering’?
8. kiest Terschelling ruimtelijk en economisch voor ‘grootschaligheid’ of ‘kleinschaligheid’?
9. kiest Terschelling voor haar toerisme voor ‘kwaliteit’ of voor ‘kwantiteit’?
10. kiest Terschelling wat betreft vernieuwbare energie voor ‘zelfvoorzienend’ of ‘inkopend’?

We zullen het zien en horen. De rol van SOS als maatschappelijke ‘Luis in de pels’ of ‘geweten’ zal waarschijnlijk niet veel veranderen, hoewel een dialoog-situatie onze voorkeur heeft en tot minder juridische kosten zal leiden. Maar dat is óns ‘dilemma’. In de rubriek ‘Actuele Onderwerpen’ en in de rubriek ‘Toeristich zeespiegelstijging’ zijn nog wat achtergronden op de voorgrond geplaatst. Veel leesplezier.

Hilmar Schurink, voorzitter SOS.

Bron: Miedbringer, 2018 -1 

*) bij het ter perse gaan van dit nummer blijkt: PvdA 4, PBT 2, VVD 3, CDA 1,ST 1 raadszetels