Reactie SOS over zonnedak werkhaven West-Terschelling

Door SOS op di, 07/02/2017 - 23:16
West-Terschelling. Gezicht op de haven. Foto Jan van der Zee

West-Terschelling. Gezicht op de haven vanaf Grootduin. Foto Jan van der Zee

Voorzitter,

Een zonnedak over de langparkeerplaats naast de werkhaven? Ik start met mijn advies aan u dit onderwerp van de agenda af te halen. Het belast een belangrijke discussie over duurzaamheid en energie met een niet-doordacht plan op een controversiële locatie.

Het zonneplan vindt zijn oorsprong in het waddenbreed Ambitiemanifest uit 2007. Dat gaat over eilander zelfvoorziening op het gebied van energie en water. Maar al die jaren is de gemeente niet veel verder gekomen. Dat lag niet aan de ambities, maar wettelijk gaan gemeenten niet over energie, water en duurzaamheid. Ze hebben iets structureel-onmogelijks ondertekend. De gemeente mist de instumenten om de ambities vorm te geven. Ze hebben daarvoor het initiatief achtereenvolgens bij het Duurzaam Energieteam, de Schylger Energie Maatschappij en de Terschellinger Energie Coöperatie gelegd. Bij de bevolking. En dan nog is de materie zo weerbarstig dat het niet van een lijen-dakje gaat. Want gaat het in de kern om ‘vernieuwbare energie’, om ‘energiebesparing’ of om ‘productie op het eiland’? Past inkoop van, of eilander participatie in duurzame energieprojecten ‘aan de wal’ wel of niet in dat duurzaamheidsplaatje? Ik denk aan Greenchoice, VandeBron en aan eilander aandelen in windmolenparken. Gaat het hier om een publieke taak of om de particuliere verantwoordelijkheid? Die politiek-maatschappelijke discussie is nog steeds niet gevoerd, maar raakt de kern, ook landelijk. Dat het voor de gemeente Terschelling frustrerend is als het referentiejaar 2020 naderbij komt, en dat ‘de politiek’ graag alsnog wil scoren, is begrijpelijk. Maar met een ondoordacht plan, opnieuw richting een juridisch moeras, werkt dat averechts. Het vertroebelt de kerndiscussie. Het eiland Terschelling met zijn toeristische, landbouwkundige, landschappelijke en natuurlijke waarden kan niet zondermeer nieuwe grootschalige ontwikkelingen faciliteren. Deze gemeente kan zelf niets. Alleen een stukje eigen grond beschikbaar stellen. En dus komt zij uit op het langparkeerterrein. Met dubbelgebruik, waar op zich niets op tegen is.

Maar daarover de volgende ‘nadenkertjes’ vóóraf zoals u die van SOS gewend bent:

1. Als de gemeente zelf gaat optreden als projectontwikkelaar, dan moet zij via het bestemmingsplan haar eigen bouwplan keuren. Dat lijkt niet erg ‘integer’. Bovendien blijft dan de vraag of projectontwikkeling een kerntaak van de gemeente is. En of speculatief gemeenschapsgeld ergens insteken (“Binnen 15 jaar terugverdiend”, citaat) de burgers van Terschelling wel aanspreekt. Die draaien voor de risico’s op van het politieke speeltje.

2. Als de gemeente alleen optreedt als grondeigenaar - en de projectontwikkeling overlaat aan een andere partij - dan treedt er splitsing in eigendom op. De grond blijft van de gemeente met bestemming of functie ‘langparkeren’ (tot 3 meter hoogte?), vrij over te beslissen. Wat er in de lucht (bóven die 3 meter hoogte) gebouwd gaat worden aan bouwconstructies en collectoren wordt eigendom van de energie-investeerder. Met de pootjes in de grond. Een soort ‘dubbellaagse’ bestemming én eigendom. Zo’n juridische dubbelconstructie geeft gegarandeerd gedonder. Kent u de “Natrek-regel”?

3. Bij de stukken zitten animatiefoto’s. Meestal worden die in dit soort situaties gemanipuleerd. Ook nu. Gesuggereerd wordt dat het zonnedak weg gaat vallen achter de struiklaag langs het fietspad. Dus zo’n 2 meter hoog. Maar de voorgestelde bestemmingsplan-voorschriften gaan uit van 6 meter hoogte. En zelfs wordt in de toelichting 8 meter hoogte genoemd. Dit maakt een grootschalige Parkeerhal-met-zonnedak mogelijk. Noch de aangrenzende bewoners aan de Van Heusdenweg, noch de langstrekkende fietsers naar Oost, noch de watersporters naar de jachthaven zullen dit grootschalige bouwbeeld bij Terschelling en bij de Baai Dellewal passend vinden. ‘Ruimtelijke kwaliteit’? Ver te zoeken. Beroepsprocedures en planschadeclaims van de aanwonenden zijn te voorzien. Dit mede omdat hier geen sprake is van een ‘noodzakelijke activiteit’, van een ‘goede ruimtelijke ordening’ of van een ‘deugdelijke motivering’ in het kader van de bestuursrechtspraak. Het plan heeft vooral een ‘symboolfunctie’. Dat erkent het college ook in haar toelichting.

4. Er wordt wederom een ‘postzegel-bestemmingsplan’ in procedure gebracht. Maar na dit agendapunt gaat het over de Nota van Uitgangspunten Havengebied: de havenvisie voor een breder bestemmingsplan. Dat plan gaat vooral over het water - de haven als zodanig - en niet over de aangrenzende walactiviteiten en bebouwing. En ook niet over de gewenste ‘Beeldkwaliteit’ van het dorp West en de baai Dellewal. Het is opgeknipt in deelgebieden via technische grenzen, en houdt daarom een risico in. Het is geen totaalvisie met ontwikkelingen; het legt de huidige situatie vast. In dit zonnedak-kader gaat dit plan Havengebied ook over de inrichting van de werkhaven er omheen, de loskade en het opstelterrein voor het mogelijk toekomstige vrachtvervoer. Dus waar ook het zonnedak nu moet komen. Past het ‘postzegeldeelplan Zonnedak’ wel in het grotere ‘bestemmingsplan Haven’ dat vrijwel tegelijkertijd de bestemmingsplanprocedure gaat doorlopen? Wat is de kans dat een grootschalig “bouwwerk geen gebouw zijnde” (??)- 133 lang en 21 meter breed - met zonnepanelen op het dak moet wijken voor voortschrijdende inzichten over deze werkhaven-herinrichting. En wie draait dan op voor de kosten van de desinvestering in het zonnedak?
Een zonnedak boven het langparkeerterrein? Welk probleem lost het op? Trek het terug, dat bespaart energie.

Dank voor uw aandacht.

Hilmar Schurink.

Voorzitter SOS.

West-Terschelling. Havengebied. Foto Jan van der Zee

West-Terschelling, havengebied. Foto Jan van der Zee